Testy na utratę wartości
Rozwój sprawozdawczości finansowej na przestrzeni ostatnich lat skutkował pojawieniem się wielu nowych wymogów, którym muszą sprostać przedsiębiorcy. W szczególności dotyczy to spółek prowadzących działalność znaczących rozmiarów, notowanych na giełdzie i funkcjonujących w ramach dużych grup kapitałowych.
Jednym z takich wymogów jest konieczność okresowej realizacji testów na utratę wartości niektórych aktywów, do których zaliczyć możemy posiadane udziały i akcje w innych podmiotach oraz aktywa niematerialne takie, jak: znaki towarowe, patenty oraz wartość firmy.
Szczegółowe wymogi, jakim powinny odpowiadać wykonywane testy na utratę wartości aktywów, regulowane są przez Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 36 (MSR 36) oraz Krajowy Standard Rachunkowości nr 4.
Należy zauważyć, że test na utratę wartości nie sprowadza się jedynie do przygotowania wyceny danego aktywa na określony moment bilansowy zgodnie z najczęściej stosowanym standardem wartości godziwej. W przypadku testu na utratę wartości kluczowe jest określenie wartości odzyskiwalnej danego aktywa, a ta z kolei równa jest wyższej spośród dwóch wartości:
- wartości godziwej (pomniejszonej o koszty sprzedaży),
- wartości użytkowej.
Pojęcie wartości godziwej jest dość mocno zakorzenione w świecie finansów. Natomiast wartość użytkowa danego aktywa wynika z jego unikalnej wartości dla danego przedsiębiorstwa i zdolności do generowania dodatkowych przepływów pieniężnych. Dlatego może okazać się, że będzie ona wyższa od wartości godziwej.
Rzetelne ustalenie wartości użytkowej danego aktywa wymaga często przyjęcia odmiennych założeń oraz przyjęcia innego podejścia do wyceny, niż w przypadku wartości godziwej.
Ocena i decyzja, który spośród standardów powinien zostać przyjęty podczas przygotowywania testu na utratę wartości, wymaga przede wszystkim bardzo dobrej znajomości realiów i modelu biznesowego przedsiębiorstwa.